Ondertussen in Venezuela… en Nederland

21-06-2013 by Remi Lehmann

» Columns » Nieuws

Ruim twee maanden geleden werd Nicolás Maduro gekozen tot president van Venezuela. Anderhalf procent, oftewel ruim vierhonderdduizend stemmen, maakten het verschil. Kandidaat Henrique Capriles accepteerde de uitslag niet en eiste een hertelling. De Kiesraad ging schoorvoetend akkoord en maakte afgelopen week de resultaten bekend.

Geen fraude

Na controle van 100 procent van de stemmen komt de Kiesraad tot de conclusie dat er geen aanleiding is om de uitslag van de presidentsverkiezingen te herzien.  De commissie vergeleek de totalen van stemcomputers met de papieren stembiljetten. Iedere kiezer ontving namelijk na het uitbrengen van zijn stem per computer een stembewijs. Dit stembewijs moest meteen worden ingeleverd in het stemlokaal. De audit werd uitgevoerd samen met regeringsgezinde politieke partijen, burgers en (inter)nationale NGO’s zoals het Carter Center. De oppositie zelf nam echter geen deel aan de audit.

Maar de doden konden wel stemmen

Volgens de oppositie is het onderzoek onvolledig. In het kiesregister, waarin staat wie stemrecht heeft, zouden tienduizenden dode Venezolanen staan die op 14 april tóch hebben gestemd. Om dit te controleren wilde de oppositie toegang tot de database met vingerafdrukken. De Kiesraad weigert deze informatie te overhandigen. Het is echter de oppositie zelf geweest die het register goedkeurde, ondanks de aanwezigheid van duizenden doden op de lijst. In juli 2012 schreef ik al over de laconieke houding van de oppositie met betrekking tot het register.

Door in ieder stemlokaal getuigen te plaatsen, wilde de oppositie voorkomen dat het rammelende kiesregister misbruikt zou worden. Op de verkiezingsdag werden in honderden stemlokalen oppositiegetuigen weggejaagd. Hiermee verdween de mogelijkheid om daadwerkelijk op fraude te controleren.

De Kiesraad heeft hier geen boodschap aan. Wat hen betreft zijn de presidentsverkiezingen naar tevredenheid verlopen. De Kiesraad gaat nu aan de slag met de voorbereidingen voor de gemeenteraadsverkiezingen, die in december 2013 plaatsvinden.

Oppositie buitenspel, ook in het buitenland

Omdat de opties om de uitslag aan te vechten in eigen land beperkt zijn, heeft de oppositie hun zaak ook in het buitenland aangekaart. Henrique Capriles en enkele parlementsleden bezochten verschillende Latijns-Amerikaanse landen  om steun te vinden voor hun strijd tegen de – in hun ogen – onwettige president. Capriles werd bijvoorbeeld met open armen ontvangen door president Santos van Colombia.

Toch lijkt ook hier de regering van Maduro aan het langste eind te trekken: de Verenigde staten halen de diplomatieke banden met Venezuela weer aan: ministers van Buitenlandse Zaken John Kerry en Elias Jaua spraken af weer ambassadeurs af te vaardigen.

De Hollandsche koopmansgeest

Ook ‘onze’ minister van buitenlandse zaken Frans Timmermans bezocht Venezuela. Hij ondertekende een overeenkomst “ter verdieping van de politieke en economische samenwerking”.

Timmermans wordt kwalijk genomen dat hij met zijn bezoek aan Venezuela de regering van Maduro de facto erkent. Timmermans heeft daar een goede reden voor: de Nederlandse olie-industrie en de landbouwsector hebben namelijk een wereld te winnen in Venezuela. Beide sectoren worden gedomineerd door de Venezolaanse overheid. Zij zijn daarmee de belangrijkste afnemer van Nederlandse kennis en producten.

Timmermans weet dit donders goed en zal de regering Maduro dan ook niet schofferen. Arjan Meesterburrie, correspondent in Ecuador, verwoorde het als volgt: “de koopman wint het van de dominee“.

En nu?

Voor de oppositie lijkt er voorlopig niets anders op te zitten dan zich voor te bereiden op de gemeenteraadsverkiezingen die later dit jaar plaatsvinden. Met aanhoudende inflatie, stijgende voedseltekorten en extreem hoge criminaliteitscijfers moet het mogelijk zijn om de regering Maduro te verslaan in vele gemeentes. Dat was echter ook de gedachte van de oppositie tijdens de presidentsverkiezingen in 2012 en 2013… Het is deze context die doorslaggevend zal zijn in december. Als de economie blijft verslechteren – waar het op dit moment naar uit ziet – zal worden afgerekend met de regering Maduro.