Leaving Latin America? Ontwikkelingssamenwerking 2.0

21-05-2014 by Fransje Molenaar

» Achtergrond » Columns » conSentido (zin)

Donderdag 8 mei jl. presenteerde de Directie Inspectie Ontwikkelingssamenwerking en Beleidsevaluatie (IOB) van het Ministerie van Buitenlandse Zaken haar evaluatie van het Nederlandse buitenlandbeleid in Latijns Amerika. Als Latijns-Amerikanist – en trouw Consentidoblogger – was ik daar natuurlijk bij aanwezig, hoewel ik me vooraf een beetje zorgen maakte over het saaiheidsgehalte. Dat laatste bleek overigens ongegrond. Naast het feit dat het heel interessant was om afgevaardigden uit de politiek, mensenrechten-bewegingen en het bedrijfsleven te horen bediscussiëren hoe het nu verder moet met Nederland in Latijns Amerika, had de organisatie zowel ‘links-radicale-jaren-70-activisten’ als een VVD-politica uitgenodigd. Vuurwerk verzekerd!

Hoe staat het ervoor met het Nederlandse buitenlandbeleid ten opzichte van Latijns Amerika? De algemene conclusie lijkt te zijn dat het oude model van bilaterale samenwerking zijn beste tijd wel gehad heeft. Het Nederlandse model van actieve en politieke betrokkenheid bij ontwikkelingsproblemen is vervangen door economische diplomatie. Daarnaast leven we in tijden van crisis en zijn er als bezuinigingsmaatregel een aantal ambassades in Latijns Amerika gesloten. Wat overigens wel goed uitkwam want sinds het Verdrag van Lissabon is het de bedoeling dat Nederland meer inzet op een gezamenlijk buitenlandse EU-beleid en bijbehorende gezamenlijke diplomatieke posten. Downsizen dus en de handel haar werk laten doen.

De aanwezige sprekers schetsen een treurig beeld over de manier waarop dit downsizen uitpakt in de praktijk. Economische diplomatie komt neer op het organiseren van handelsmissies naar Brazilië. Door de snelle afbouw van het ontwikkelingsbeleid is er weinig ruimte geweest voor overdracht naar lokale organisaties. Daarmee verspeelt Nederland het belangrijke reservoir aan politiek en maatschappelijk kapitaal dat het de afgelopen decennia heeft weten op te bouwen. Tegelijkertijd blijkt in de praktijk dat de EU geen prioriteit geeft aan het vormen van een proactief gezamenlijk buitenlands beleid in Latijns Amerika en dat de gezamenlijke diplomatieke posten kampen met een tekort aan middelen en botsende loyaliteiten.

Er is dus behoefte aan een nieuwe visie op ontwikkelingssamenwerking. Afgaande op de clash tussen de ‘links-radicale-jaren-70-activisten’ en de VVD politica, moet de oplossing niet in deze hoeken gezocht worden. Het is aan de nieuwe generatie Latijns-Amerikanisten om na te inventariseren op welke kernthema’s Nederland zou kunnen aansluiten bij de behoeftes van de regio. Zoals het IOB in haar conclusie opmerkt, zou dit Nederland ook in staat stellen om zich duidelijker te profileren en om meer druk uit te oefenen bij de vorming van het EU-beleid ten aanzien van Latijns Amerika. Om bij te dragen aan dit proces organiseert the Netherlands Association for Latin American and Caribbean Studies (NALACS) op 6 juni een symposium genaamd ‘Leaving Latin America?’. Kom ook langs en schijn je licht op de invulling van ontwikkelingssamenwerking 2.0!

Voor meer informatie: http://www.nalacs.nl/index.php/events/70-nalacs-event-leaving-latin-america